Kaczka staropolska była niegdyś najbardziej licznym gatunkiem wśród kaczek domowych hodowanych w naszym kraju. Z racji swojej popularności nazywana jest nawet po prostu kaczką krajową. Obecnie gatunek ten nie jest już tak popularny w hodowli podwórkowej, mimo iż kaczkę tą można spotkać wszędzie choć już nie w tak licznych stadach. Innymi określeniami na kaczkę krajową są: kaczka tradycyjna, kaczka domowa, kaczka hodowlana, często także przez niedoświadczonych hodowców nazywana jest mylnie kaczką krzyżówką.
Obecnie kaczkę krajową hoduje się przeważnie dla celów kulinarnych ze względu na smak mięsa.
Kaczka hodowlana jest kaczką średniej wielkości w porównaniu do innych gatunków, natomiast ruchliwością przewyższa większość kaczek. Kaczka staropolska pozornie wydaje się być jedną z większych kaczek znajdujących się w Polsce, jednak złudzenie to dają jej obfite ilości piór i pierza, które to uwydatniają jej figurę.
Waga samicy kaczki hodowlanej ani też samca nie różni się od siebie zbyt wiele, jednak to samiec będzie zazwyczaj cięższy (3kg - 3,5kg). Samica kaczki staropolskiej nieco lżejsza. (2,7kg - 3,3kg)
Główne cechy kaczki staropolskiej:
Głowa kaczki staropolskiej jest stosunkowo mała w porównaniu do reszty ciała. U kaczki tradycyjnej czoło jest lekko wypukłe. Brew bardzo delikatnie zarysowana.
Oczy u kaczki hodowlanej są wyjątkowo błyszczące, wyraziste oraz w miarę okrągła.
Dziób mocny i długi - charakterystyczny dla kaczki staropolskiej.
Kaczka hodowlana posiada szyję o średniej długości, która jest wyprostowana i szeroka i jednocześnie szeroka na całej długości.
U kaczki tradycyjnej tułów opisywany jest jako długi, szeroki i dosyć głęboki. Natomiast jeśli chodzi o opis przedniej części tułowia kaczki tradycyjnej opisywany jest jako lekko uniesiony (15°). Brzuch w pełni opierzony. Pierś dobrze umięśniona, opierzona o okrągłym kształcie. Kaczka hodowlana jest gatunkiem posiadającym plecy bardzo szerokie. Opisując grzbiet kaczki zwyczajnej należy zauważyć fakt, że jest ok nieco zaokrąglony w pierwszej części, natomiast w dalszej jest on już prosty opadając aż do samego ogona prawie idealnie równolegle do mostka.
Dwa samce kaczki krajowej
Kaczka hodowlana posiada niezwykle silne skrzydła, ściśle przylegające do tułowia. Lotki są długie i szerokie. Kaczka hodowlana posiada lotki I rzędu które dotykają ogona, lecz nie krzyżują się nigdy ze sobą. Natomiast lotki II i III rzędu kaczka staropolska posiada długie i szerokie, pokrywające cala powierzchnię z boku ciała. Lusterko na kształt równoległoboku.
Ogon jest średni, uniesiony, lecz nie zadarty, ostro zakończony ku górze. U kaczora kaczki hodowlanej obecne cztery środkowe sterówki zawinięte, popularnie nazywane loczkiem.
Nogi mocno umięśnione, mocne.
Samiec
U tej odmiany kaczki hodowlanej zarówno głowa jak i szyja mają kolor ciemnej zieleni. Na szyi biała obwódka.
Pierś w kolorze ciemnobrązowym. Brzuch kaczki staropolskiej określany kolorem popielatym. Plecy u kaczki staropolskiej szarobrunatne. Tylną część grzbietu również pióra pokrywające ogon oraz pióra podogonowe opisuje się kolorem delikatnej czerni. Sterówki szarobiałe. Pokrywy skrzydłowe szarobrązowe. Lotki I rzędu szare. Przy lotkach rzędu II niebieskawe lusterko. Lotki III rzędu brunatne.
Dziób zielonkawy, jednak u kaczki staropolskiej odcień zależy również od dostarczanego pożywienia.
Tęczówka oka brązowa.
Samica
Samicę kaczki staropolskiej zobaczymy zawsze w kolorze brązowym. Każde z piór które posiada w kolorze brązowoszarawym (od ciemnego do jasnego). Ciemny pasek wzdłuż stosiny. Brzuch nieco w jaśniejszych barwach od całości kaczki krajowej. Głowa brązowa z ciemniejszym pasem biegnącym pomiędzy nasadą dzioba a szyją oraz z wąskim paskiem ciągnącym się od nasady dzioba oraz poprzez oko. Pokrywy skrzydłowe brązowawe, każde z pióro posiada wąską krawędź w kolorze brązu. Lotki I rzędu brązowoszare. Lotki III rzędu brązowe.
Dziób oliwkowoszary, na brzegach lekko żółtawy.
Tęczówka oka brązowa.
Samiec
Głowa i szyja ciemnozielone. Szeroka biała obroża na szyi, pierś w kolorze ciemnego brązu. Pióra barkowe symetrycznie białawe. Środek pleców szary. Bokówki brązowe, każde pióro białe na krawędziach. Spód ciała biało-perłowy. Brzuch biały. Pióra pokrywowe skrzydeł szaro-kasztanowe z białą krawędzią. Lusterko (lotki II rzędu) niebieskie, zakończone szerszym pasem (czarnym) z białym pasem. Lotki I rzędu białe lecz posiadające na końcu ciemne ubarwienie. Lotki III rzędu w kolorze szarawo-kremowym. Zarówno pióra podogonowe i nadogonowe czarne z widocznym zielonkawym połyskiem. Sterówki popielatoczarne z cienką białą krawędzią. Loczek brązowo-czarny.
Dziób żółtawy. Tęczówka oka ciemnobrązowa.
Samica
Głowa i szyja u samicy kaczki staropolskiej posiada różne odcienie beżu. Na szyi pięknie widoczna biała opaska. Pióra na grzbiecie beżowa z brązowawą plamą wzdłuż stosiny. Brzuch odmiany tej kaczki staropolskiej jest białawy. Pierś kremowa. Lusterko niebieskoczarne, z białą obwódką. Lotki I rzędu białe (na zakończeniu piór widoczne ciemne zarysy). Lotki III rzędu brązowoszare. Kaczka staropolska zarówno sterówki, pióra nadogonowe jak i podogonowe posiada beżowe z widoczną czarną plamką wzdłuż stosiny.
Dziób żółtawy. Tęczówka oka brązowa.
Samiec
Kaczka staropolska tej odmiany posiada głowa wraz z szyją w barwie zielonkawej. Gatunek ten posiada bardzo delikatnie zarysowane paski w okolicy brwi (brązowe). Szeroka biała opaska widoczna na szyi, pierś brązowawa, pióra natomiast w odcieniach jasnego beżu. Pióra podogonowe i nadogonowe Czarnozielone z zielonkawym połyskiem. Sterówki szare. Loczek ciemnokruczy. Środek pleców szary z dodatkiem brązu. Spód ciała białoszary. Brzuch białawy. Pokrywy skrzydeł brązowoszare, lusterko niebieskie. Lotki I rzędu szare. Lotki III rzędu szaro-kremowe.
Dziób żółtawy z odcieniem zielonego. Tęczówka oka ciemny brąz.
Samica
Zakończenia piór płowe. Środek piersi oraz brzuch białokremowy (czasem szary). Głowa szarawa. Jasne części: brwi, opaska odzielająca dziób od oka, oraz pod gardłem. Pióra pokryw skrzydeł brązowe z elementami płowego szarego. Lusterko niebieskie. Lotki I rzędu szarobrązowe. Lotki III rzędu brązowawe, z szarymi brzegami.
Dziób żółtawo-brązowo-pomarańczowym kolorem. Widoczna plama na górnej powierzchni dzioba beżowobrązowa. Tęczówka oka kasztanowa.
Szkoda, że pewnie ani jedna z tych kaczek (na zdjęciach) nie jest rasowa. Ludzie mieszają te kaczki z innymi rasami i sprzedają jako "kaczki staropolskie" :(
